به گزارش پایگاه اطلاع رسانی ستاد همکاریها، دکتر نرگس موحدی، محقق و پژوهشگر علم فلسفه در یادداشتی به مناسبت هفته پژوهش که امروز در اختیار ما قرار داد آورده است:
آموزشوپرورشِ پژوهشمحور، ضرورت جهان امروز است و معلمان باید به ابزار پژوهش و خردورزی مجهز باشند و این مهارت را به دانشآموزان نیز بیاموزند. هنر واقعی آموزش، طرح پرسشهای صحیح است تا دانشآموزان شریک فکری معلم شده و او را در کشف پاسخها همراهی کنند.
در زمینه یادگیری دو رویکرد کلی؛ انتقالی و پژوهشمحور وجود دارد. در رویکرد انتقالی، دانشآموز همواره مطیع و منفعل است و با گوش دادن و نوشتن مطالب اطلاعات را از معلم دریافت میکند. در این روش معلم بدون درگیر کردن جدی دانشآموزان در فرایند یادگیری، پاسخ بیشتر پرسشها را به طور مستقیم به آنها میگوید.
در رویکرد پژوهشمحور، دانشآموزان در فرآیند آموزش نقش فعال و جدی دارند. در این رویکرد تمرکز بر نیازهای یادگیرنده است و به دانشآموزان اجازه داده میشود تا تفسیرها و بیانات خود را به شیوههای متعدد و متنوع ارائه کرده و برای دستیابی به پاسخ سؤالات خود، تحقیق و تفکر کنند.
یادگیری پژوهشمحور رویکردی است که بر تحقیق، بررسی و حل مسئله تأکید دارد. در یادگیری پژوهشمحور نوعی یادگیری معکوس رخ میدهد و معلم بهجای ارائه اطلاعات و پاسخها، دانشآموز را با طیف وسیعی از پرسشها و مسائل روبرو میکند تا دانشآموزان با تکیه بر تواناییهای خود با طرح سؤالات متعدد، در مورد آن مسائل دست به تحقیق و بررسی بزنند و یافتهها را توسعه دهند.
فعالیت اصلی در کلاسهای پژوهشمحور، حول محور«حل مسئله» است. دانشآموزان از روشهای پژوهشی برای بررسی یک موضوع، حل مسئله و پاسخ به پرسشها استفاده میکنند.
در این فرایند معلم وظیفه دارد شرایطی را به وجود آورد که دانشآموزان در پرسیدن پرسشها و بازخوردهایشان بهصورت فردی یا گروهی احساس امنیت و آرامش کنند.
یادگیری پژوهشمحور به دانشآموزان کمک میکند تا فرایند پژوهش را در خود درونی کنند و در موقعیتهای گوناگون زندگی از آن بهره بگیرند؛ همچنین دانشآموزان میتوانند در تعاملات اجتماعی و بحثهای گروهی ایدهها و انتقادهای خود را بهتر مطرح سازند و حس کنجکاوی، مقاومت و خوشبینی خود را بهبود بخشند و هنگامی که به مشکلی برخورد کردند آن را تبدیل به مسئله کنند و دست به حل مسئله بزنند.