به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دبیر خانه ستاد همکاری ها، متن یادداشت این کارشناس و صاحب نظر دوره ابتدایی که چندین سال مدیرکل دفتر ابتدایی وزارت آموزش و پرورش بوده است را درذیل می خوانیم.
سند تحول بنیادین بعنوان میثاق ملی در حوزه آموزش و پرورش رسمی عمومی محسوب میشود و همه ارکان و عناصر آن باید در خدمت تحقق سند تحول باشند و باید هر اقدامیکه مانع از تحقق اهداف آن شود حذف و راهکارهای مناسب جایگزین آن گردد.
سند تحول بنیادین تاکید میکند که پرورش یافتگان تعلیم و تربیت رسمی عمومی باید:
«دین اسلام را حق دانسته و آن را به عنوان نظام معیار میشناسد و به آن باور دارند و آگاهانه آزادانه، شجاعانه و فداکارانه تکوین و تعالی اخلاق و دست یابی به مرتبه ای از حیات طیبه و استقرار حکومت عدل جهانی مهدوی از آن تبعیت مینماید و به رعایت احکام مناسک دین و موازین اخلاقی مقید هستند».
صرفا توجه به این بخش از سند که اولین هدف عملیاتی سند تحول بنیادین میباشد نشان میدهد فرآیندها، محتواهای آموزشی، شیوه تربیت معلم و حتی معماری ساختمانهای آموزشی باید تحولات اساسی پیدا کند که امکان تحقق اهداف مطلوب و منطبق با نظام اسلامی در متربیان آموزش و پرورش محقق گردد. خوشبختانه در این راستا اصلاح نظام ارزشیابی دوره ابتدایی از سال 82 بطور آزمایشی آغاز شد هر چند در عملیاتی کردن آن همه اقدامات لازم از جمله آموزش جامع نیروی انسانی حوزه ابتدایی، بازنگری محتواهای آموزشی، کم کردن تراکم کلاسها، آموزش خانوادهها به اندازه کافی مورد توجه قرار نگرفت اما همه پژوهشهای انجام شده (که 70 نمونه آن اکنون در اختیار است) در این حوزه نشان میدهد که تغییر نظام ارزشیابی در دوره ابتدایی باعث تعمیق یادگیری، علاقمندی دانش آموزان به کلاس، درس، کتاب و کاهش فشارهای روانی بر دانش آموزان و خانوادهها و البته سخت تر شدن کار معلمان شده است.
اما وجود آزمونهایی مثل آزمون مدارس استعدادهای درخشان و نمونه دولتی در داخل آموزش و پرورش و ارائه آزمونهای متعدد از طرف موسسات مختلف که به ظاهر قصد کمک به تعلیم و تربیت کشور را داشتند؛ ولی در اصل به دنبال فعالیتهای اقتصادی خود در عرصه تعلیم و تربیت بودند همچنان فضای عاطفی- روانی آرام و به دور از تنشهای روحی حاصل از امتحانات مختلف مداد کاغذی در قالب روش های گوناگون مدارس را تهدید میکرد و در بسیاری از مواقع این گونه موسسات اتهام کم سوادی و بی سوادی دانش آموزان را در نتیجه اجرای ارزشیابی کیفی- توصیفی به دوره ابتدایی وارد میکردند و در امتداد این امر، آزمونهای مدارس استعدادهای درخشان و نمونه دولتی این بازار را داغتر میکرد که البته این فعالیتها تناسبی بسیار کمی با اهداف مصوب دوره ابتدایی داشته است.
خوشبختانه شورای عالی آموزش و پرورش در مصوبه اخیر خود و در راستای اهداف و راهکارهای سند تحول بنیادین از جمله راهکار 19 مبنی بر« استقرار نظام ارزشیابی و تضمین کیفیت در تعلیم تربیت رسمی و عمومی» با حذف برگزاری هرگونه آزمون در قالبهای مرسوم و منسوخ شده زمینه را برای فعالیتهای عمیق، علمی و اثرگذار حوزه ابتدایی فراهم کرد که انتظار میرود.
- شیوه های ارزشیابی و آزمونهای موجود در سایر دورههای تحصیلی نیز انطباق لازم را با سند تحول بنیادین پیدا کند.
- با ارائه آموزشهای لازم و مکفی، معلمین دوره ابتدایی برای استفاده مطلوب و ارتقا کیفی فعالیتهای تربیتی و آموزشی خود توانمندتر شوند.
- همانگونه که در مقدمه اکثر کتابهای دوره متوسطه اول بیان شده شیوه ارزشیابی کمی این دوره نیز با نظام کیفی- توصیفی انطباق بیشتری پیدا کند.
- با کاهش حجم کتابهای درسی و کاهش تراکم کلاسهای درس، فرصت برای فعالیتهای عملی، مهارتآموزی و سبک زندگی اسلامی- انقلابی- ایرانی بیش از پیش فراهم گردد تا نشاط و شادابی از داخل مدرسه به خانوادهها و جامعه نیز منتقل گردد.
به امید آنروز