کرامت انسانى از نگاه امام رئوف

ستاد همکاریها / همان گونه که قرآن کریم می فرماید؛(وَ لَقَدْ كَرَّمْنا بَنِي آدَمَ وَ حَمَلْناهُمْ فِي الْبَرِّ وَ الْبَحْرِ وَ رَزَقْناهُمْ مِنَ الطَّيِّباتِ وَ فَضَّلْناهُمْ عَلى كَثِيرٍ مِمَّنْ خَلَقْنا تَفْضِيلًا). «ما فرزندان آدم را كرامت بخشيديم و بر دريا و خشكى سوارشان كرديم و از چيزهاى خوش و پاكيزه روزيشان داديم و بر بسيارى از آفريدگانمان برترى شان داديم»./ الإسراء: ۷۰

اسلام عزیز به انسان از چنین دیدگاهى مى‌نگرد، و در تامین نیازهاى او، مذهب، عقیده و افکار او را ملاک قرار نمى‌دهد، بلکه انسانیت و کرامت را ملاک قرار داده است .

دهه کرامت فرصت مناسبی است تا  به برکت وجود بارگاه ملک پاسبان فرزندان حضرت  باب الحوائج موسی بن جعفرعلیه السلام در ایران ولایتمدار،با تاسی به قرآن کریم: کرامت علوی را فرهنگ سازی کنیم. با الهام از آیات قران و نیز سیره معصومین  علیهم السلام در می یابیم برترین و گرامی ترین موجود و آفریده خداوند متعال انسان است.  آنجا که  در سیره امیر مومنان حضرت علی علیه السلام آمده است؛مَرَّ شیخُ مَکفوفُ کبیرُ یَسأل، فقال امیرُالمومنین(ع): ما هذا؟ فقالوا یا امیرالمومنین نصرانى! فقال: استَعملتُموه، حتى اذا کَبَر و عَجَز مَنَعتُموه؟ اَنفِقُوا علیه من بیت المال./ وسائل الشیعه ۱۱/۴۹؛ الحیاة ۲/۴۸۵.

پیرمرد کهن سال نابینایی درحالی که گدایى مى‌کرد گذشت، امیرمؤمنان(ع) پرسید: «این کیست؟»، گفتند: یا امیرالمومنین! نصرانى (مسیحى) است، امام فرمود: «از او چنان کار کشیده اید تا پیر و ناتوان شده ، حال به او چیزى نمى‌دهید؟!  باید خرج او را از بیت المال (مسلمانان) بدهید.

وجود مقدس امام باقر علیه السلام  مقام و منزلت انسان مومن را نزد خداوند به گونه ای تشریح کرده اند که  فرشتگان را خدمتگزار انسان میدانند و می فرمایند؛ما خَلقَ اللّهُ عزّ و جلّ خَلْقا أكرمَ علَى اللّهِ عزّ و جلّ مِن المؤمنِ؛ لأنّ الملائكةَ خُدّامُ المؤمنينَ.خداوند عزّ و جلّ هيچ آفريده اى را نيافريد كه از مؤمن نزد خداوند عزّ و جلّ گرامى تر باشد؛ زيرا فرشتگان، خدمتگزار مؤمنان هستند. الكافي: ۲/ ۳۳/ ۲

*کرامت انسانى از نگاه امام رئوف

زکریابن آدم از شاگردان امام رضا علیه السلام  نقل می کند؛ سَألتُ الرضا(ع) عن رَجلٍ من اَهلِ الذمَّة اَصابَهم جُوعُ، فَاتى رَجلُ بوَلدٍ له، فقال: هذا لکَ اَطعمهُ و هو لکَ عبدُ. قال (ع): لا یُبتاعُ حُرُّ، فانّه یَصلح لکَ ولا من اَهل الذمَّة./  تهذیب ۷/۷۷؛ استبصار ۳/۸۳؛ مسند الامام الرضاع ۲/۳۰۴.

از امام رضا(ع) پرسیدم مردى از اهل ذمّه (غیر مسلمانان مقیم در کشورهاى اسلامى) که به فقر و گرسنگى دچار شده بود، فرزندش را آورد و گفت: فرزندم مال تو، او را خوراک بده و او برده تو باشد. امام فرمود، (انسان) آزاده خرید و فروش نمى‌شود!  این کار شایسته تو نیست، از ذمّیان نیز روا نمى‌باشد.

این سخن امام، در اوج کرامت انسان و ارزش‌هاى انسانى قرار دارد، و ارزش‌هاى مالى را نفى مى‌کند. امام رضا(ع) اجازه نمى‌دهد آزادى انسانى اگر چه ذمّى و کافر،با امور مادى معاوضه گردد و کرامت انسان به بهانه این که گرسنه است خدشه دار شود.از نظر امام علیه السلام ،انسان آزاد است و احتیاجات اقتصادى نمى‌تواند او را برده سازد و آزادى خدادادى او را سلب کند، اگر چه مسلمان نباشد...

چنین شیوه ها و  رفتارها یی  از حضرات معصومین  علیهم السلام اصالت انسانگرایى در تفکر اسلامى را روشن مى‌سازد؛ کارى که نمونه آن در سراسر غرب دیده نمى‌شود.