مشاور وزیر و رئیس ستاد اجرای سند تحول بنیادین آموزش و پرورش در گفت و گو با پایگاه اطلاع رسانی دبیرخانه ستاد همکاریها به ارزیابی و تشریح اهداف و رسالت های سند تحول بنیادین آموزش و پرورش پرداخت.
پاسخ های رضا مددی به سئوالات خبرنگار دبیرخانه ستاد همکاری ها را در ذیل می خوانید
سند تحول بنیادین آموزش و پرورش با چه هدفی تدوین شد و چه نیازی را در تحقق این سند بنیادین دنبال می کردیم؟
سند تحول بنیادین آموزش و پرورش مهم ترین سند بالادستی در جهت تحول ، اصلاح و بهبود وضع دستگاه تعلیم و تربیت می باشد این سند نقشه راه و تحول در حوزه تعلیم و تربیت بر اساس آموزه های دینی و متناسب با موقعیت ایران اسلامی تهیه ، تدوین و تصویب و ابلاغ شده است.
مهم ترین رویکرد سند چیست؟
وقتی سخن از سند تحول می شود ،بایستی توجه داشت که منظور از سند تحول، تنها سندی نیست که مجموع 131 راهکار را به همراه دارد، بلکه مبانی نظری سند تحول که همان فلسفه رسمی و عمومی "تربیت" در جمهوری را اسلامی بیان می کند، حاوی مهم ترین مفاهیم و مضامین تحول در آموزش و پرورش و جامعه می باشد،بنابراین پیاده سازی و اجرای راهکارهای سند تحول، نیازمند دریافت کامل مبانی نظری می باشد.
ستاد همکاری های حوزه و آموزش و پرورش چه نقشی در تحقق این سند بنیادین دارند؟
بر اساس رویکرد سند تحول از دست اندرکاران ستاد همکاری های حوزه و آموزش و پرورش انتظار می رود مبانی نظری را در اولویت قرار دهند و به نشر و ترویج مفاهیم اساسی سند تحول بپردازند.
این مفاهیم و مضامین حاوی چه مواردی است؟
در سند تحول بر تربیت متناسب با ساحت های شش گانه تاکید شده است که جریان تربیت زمینه دست یابی به مراتبی از حیات طیبه را فراهم سازد ،از این رو باید تلاش شود ،ارتباط اهداف تعلیم و تربیت متناسب با ساحت های شش گانه روشن گردد ومورد توجه قرار گیرد.
در این سند مبانی نظری نظام تربیت رسمی و عمومی در قالب شش زیرنظام معرفی شده است، بنابراین اصلاح دستگاه تعلیم و تربیت رسمی و موضوع تحول و تغییرات اساسی بایستی از طریق زیرنظام های مربوطه صورت گیرد. در صورتی که این شش زیرنظام با هماهنگی به صورت یکپارچه مسیر خود را بپیماید، می تواند نتایج سودمندی داشته باشد.
هم اکنون یکی از چالش های موجود آن است، هنوز تغییر ساختار نظام آموزشی بر اساس برنامه ریزی های صورت گرفته و سایر زیرنظام ها به صورت کامل ،جنبه اجرایی پیدا نکرده است با وجود اینکه در مبانی نظری در بخش پایانی ،چرخش در تحول آفرینی را معرفی کرده است، یکی از چرخش های کلان ده گانه تبدیل آموزش و پرورش از نهاد آموزشی به سمت نهاد فرهنگی و اجتماعی می باشد و 9 نوع چرخش کلان دیگر از این قبیل ،مسیر حرکت از وضع موجود به سمت وضع مطلوب را نشان می دهد.
پیشنهاد می کنم، اعضای ستاد این چرخش ها را مورد توجه و تاکید قرار دهند و مسیر کاری خود را بر مدار این چرخش ها استوار سازند،رویکرد دیگر اینکه از مهم ترین بخش های مبانی نظری تصویر پردازی از شاخصه ها و ویژگی ها و نشر و تبیین این ویژگی ها می باشد، بنابراین باید تلاش کنیم تا جایگاه و نقش مدرسه به عنوان کانون اصلی تعلیم و تربیت چه در داخل آموزش و پرورش و چه خارج ،بیشتز از قبل مورد توجه قرار گیرد، هر نوع انتظاری که از مجموعه آموزش و پرورش داریم بایستی در صحنه مدارس جستجو کرد ،اما هنوز مدرسه در کانون توجه اصلی و به صورت عملی قرار نگرفته است ،سند تحول تاکید بر احیای این نقش مهم دارد تا کارکرد مدرسه در تمامی ابعاد محقق گردد.
اجرای سند تحول را چگونه ارزیابی می کنید و دستگاههای مرتبط با این سند چه میزان از تعهدات خود را عملیاتی کرده اند.
روند اجرای سند تحول را در حال حاضر مثبت ارزیابی می کنم، چرا که اولا تمامی سیاست گذاری ها و برنامه ریزی در وزارت آموزش و پرورش در راستا و هم سو و منطبق با این سند در حال انجام است، برنامه سنواتی آموزش و پرورش خصوصا در سال 96 انطباق مناسب تری با سند تحول دارد و همه معاونت ها و سازمان ها تلاش کرده اند برنامه های خود را به نحوی طراحی کنند تا زمینه اجرای راهکارها فراهم گردد.
در سال 96 قریب به یکصد راهکار از طریق برنامه های مختلف هدف گذاری شده است ، قانون برنامه ششم توسعه و سیاست های وزیر محترم نیز در مسیر اجرای سند تحول تاکید دارد، از این رو دردرون آموزش و پرورش این روند را رو به جلو و امیدوارکننده می بینم، ولی در رابطه با سایر دستگاههای مرتبط روند مناسبی سپری نشده است و مسئولیت اجرای سند تنها بر دوش وزارت آموزش و پرورش نهاده شده است
تعامل حوزه و آموزش و پرورش را در تحقق سند تحول چگونه می بینید.
در دوسال گذشته که در جریان تدوین و تصویب و اجرای برنامه های حوزه قرار گرفته ام، تعامل این دو مجموعه مثبت است البته سازوکارهای همکاری ستاد همکاری ها نیازمند حمایت و تقویت هرچه بیشتر است، در حال حاضر کلیه برنامه های ستاد همکاری در مجموعه برنامه های وزارت آموزش و پرورش گنجانده شده است ، این اقدام مثبتی است در این جا از مسئولان ستاد همکاری ها در خواست می کنم به کارهای فکری و زیربنایی در مورد سند تحول بیشتر متمرکز شوند و کارهای کوتاه مدت را به واحدهای اجرایی آموزش و پرورش واگذار کنند و توان فکری مجموعه ها را بیش از قبل تقویت نمایند و زمینه سازی لزوم بررسی توانمندی های روحانیون شاغل در آموزش و پرورش را در اولویت قرار دهند و تعدادی برای تربیت مدرس سند تحول برگزیده و آموزش دهند تا خلاء فکری برطرف شود.
یکی از اهداف سند تحول بنیادین رسیدن و رساندن نسل جوان و نوجوان به حیات طیبه است برنامه های انجام شده و یا در دست انجام این رویکرد را تشریح کنید.
حیات طبیه از مهم ترین مفاهیم اساسی و متعالی سند تحول است که برگرفته از آموزه های قرآنی می باشد وهدف نهایی آن تربیت است ، بنابراین یکی از مسئولیت های مهم جریان تربیت رسمی، کمک به متولیان برای دست یابی به مراتب حیات طیبه است که هدف نهایی تحقق سند بنیادین است.
در ره آورد ابعادی از شایستگی یک شهروند دین مداررا دانش آموزان در طول 12 سال تحصیلی کسب می کنند، لذا باید دست یابی به حیات طیبه را در هدف گذاری تعلیم و تربیت رسمی جستجو کرد ،در این خصوص هنگام تدوین اهداف کلان و کلی و اهداف دوره ها و پایه های تحصیلی و نیز حوزه های یازده گانه یادگیری ،دست یابی به مراتب حیات طیبه را باید گنجایند.
ساحت های شش گانه تربیت که مبنای هدف گذاری وبررسی جریان تربیت رسمی می باشد ،بایستی دارای مفاهیم و مضامین باشد، تا حیات طیبه و مراتب آن در هدف گذاریها لحاظ گردد،بنا بر این پیگیری جداگانه حیات طیبه بدون اهداف آموزش و پرورش رسمی و محتوای برنامه ها و سایر اقدامات تربیتی امکان پذیر نخواهد بود.