عرصه تاثیر گذاری حوزه در مدارس کم است/ جشنواره پژوهشی معلمان برگزار شود/تدوین بیش از پنجاه برنامه برای همکاری با حوزه

پایگاه اطلاع رسانی دبیرخانه ستاد همکاریها، نظر به اهمیت موضوع، مشروح میزگرد دوازدهم را منتشر میکند .

در ابتدای این نشست علیرضا رحیمی دبیر میزگرد، با طرح موضوع میزگرد، از نظریه پردازان خواست با توجه به شرح وظایف هریک از مسئولین وشرکای ستاد، گزارش عملکرد خود و نیز ظرفیت های پیدا و پنهان ارگانهای مربوطه در عرصه همکاریها را تشریح نمایند . 

*ویژگی های نظام آموزشی آرمانی و ایده آل

در ادامه حجت الاسلام والمسلمین سید حسین میرمعزی معاون پژوهشی حوزه علمیه برادران به عنوان اولین سخنران در خصوص اهمیت جایگاه حوزه در تحقق سند تحول بنیادین عنوان کرد:نظام آموزشی آرمانی و ایده آل در دانشگاه ، حوزه و آموزش و پرورش نظامی است که آموزش ، پژوهش و تهذیب را با هم ارائه دهد و در کلاس درس هر سه موضوع اهمیت  داشته باشد.

وی اظهار کرد:در این فرآیند مفاهیم مورد نظر در علم و دانش به متعلم انتقال می یابد و روحیه تخصص ، خلاقیت و نوآوری و پژوهش در متعلم پرورش پیدا می کند و از نظر اخلاقی نیز مهذب میشود و این سه با هم در کلاس تحقق پیدا می کند.

حجت الاسلام والمسلمین میرمعزی بیان کرد:نظام آموزش پژوهش محورو تربیت مدار ، باید از جهت استاد ، متن، فرآیندها ، برنامه ها  و کیفیت ارزیابی دانش آموز، تحول و تحقق یابد، خروجی کلاسی با این ویژگی ها متعلمی است که مفاهیم به او منتقل شده و ضمن تهذیب روحیه تفکر خلاقیت و نوآوری در او احیا گردیده است و باید دربرنامه ریزی ها برای تحقق این سه امر تلاش کنیم. 

وی افزود؛برای تحقق این آرمان، اگراز دانش آموز شروع کنیم خطاست، بلکه باید از اساتید آغاز کنیم، اگر استاد دارای توانایی القای این سه را در کلاس داشته باشد، بقیه مسائل نیز حل می شود، اما متاسفانه اکنون شرایط به گونه ای است کمتر برای اساتید برنامه ریزی می شود.

*جشنواره پژوهشی معلمان برگزار شود

حجت الاسلام میرمعزی خاطرنشان کرد:برای آموزش و پژوهش پیشنهادی دارم، همه می دانند که پژوهش درسطح دانش آموزی پژوهش نیست، بلکه تمرین پژوهش وارایه ابزارآن است و برای اینکه این مساله تحقق یابد  باید به متن برنامه درسی توجه داشت.

معاون پژوهش حوزه های علمیه  یاد آورشد: کاری که ما در حوزه انجام داده ایم می تواند الگوی مناسبی برای آموزش و پرورش نیز باشد ،حوزه برای اینکه طلاب به سمت پژوهش آموزی تشویق شوند، جشنواره ای به نام علامه حلی برگزار می کنیم  در این جشنواره از سطوح 1  تا 4 که سطوح آموزشی حوزه است، مقالات و پایان نامه های طلاب سالانه ارزیابی و از افراد برجسته به صورت استانی و کشوری تجلیل می شود و باعث حرکتی فراگیر  پژوهشی در بین طلاب جوان شده است .

سخنران این نشست  توضیح داد: اگر آموزش و پرورش شبیه این جشنواره علامه حلی را  در سطح مدارس اجرا نماید و  در سطح ارتقا یافته ای  برای اساتید  و معلمان نیز  اجرا شود، باعث می شود معلم داوطلبانه  مشغول پژوهش، نوشتن مقاله و تحقیق شود، قطعا منشاء حرکت سطح گسترده ای خواهد شد و دستاوردها و مقالات برترمورد نیز مورد تشویق قرار می گیرد و در زمان کوتاهی بانک جامع اطلاعات پژوهشی معلمان سراسر کشور ایجاد خواهد شد.

*گزارش آماری از حضور طلاب در مدارس کشور

در ادامه میزگرد، حجت الاسلام والمسلمین محمد حسن نبوی معاون تبلیغی و فرهنگی حوزه های علمیه با ارائه گزارش یک ساله از عملکرد معاونت خود در باب همکاریها بیان کرد:اعزام روحانیون و نیروهای فعال حوزه به مدارس آموزش و پرورش یکی از اقدامات مهم در سال گذشته بود که 305 نفر از روحانیون هجرت و ساعتی اعزام و 415 مبلغ و 1059 مبلغه اعزام شده اند و در مجموع   1474 نفر در این مدارس حضور یافتند.

وی گفت؛:سعی بر این است از بانوان طلبه برای مدارس دخترانه بیشتر استفاده شود البته اگر مدیریت حوزه خواهران ظرفیتی ایجاد نماید  آمادگی کامل وجود دارد با تامین بودجه اعزام مبلغه را به خودشان واگذار کنیم.

حجت الاسلام والمسلمین محمد حسن نبوی عنوان کرد:مجموع اعزام جهادی نیز 860 نفر بود که درمجموع 2639 نفر در سال گذشته به مدارس اعزام شدند.

*اعزام طلاب به حاشیه های شهرها 

وی ادامه داد:اعزام مشاور مذهبی به مدارس 1252 نفر ، اعزام مناسبی دینی و انقلابی 8832 نفر و اعزام امام جماعت به مدارس 8602 نفر که جمعا 16937 نفر در مناسبت ها اعزام شده اند از این تعداد 1428 نفر به حاشیه های شهری اعزام شدند به ویژه اینکه حاشیه های شهرها مورد توجه و توصیه های رهبری است و با حساسیت دنبال می کنند و هر 6 ماه یک بار توسط مسئولان کشور ارزیابی می شود و ما به سهم خود تلاش کردیم در تحقق این خواسته در جمهوری اسلامی گام برداریم.

معاون تبلیغی و فرهنگی حوزه های علمیه با اشاره به دیگر فعالیت ها در این یک سال گذشته گفت:اقامه نماز در مدارس 162 هزار و 114 مورد و کلاس های تربیتی 311 هزار و مشاوره مذهبی با معلمان و دانش آموزان و والدین و فعالیت های قرآنی اقامه نماز و کلاس بر اساس طرح تربیتی برگزاری جلسات پرسش و پاسخ و سخنرانی صبحگاه و فعالیت های قرآنی مانند مفاهیم و تفسیر و تبلیغ چهره به چهره برگزاری برنامه های مناسبتی و دعا و نیایش هیات های دانش آموزی و برگزاری برنامه های مناسبی و هیات های دانش آموزی از جمله این عملکرد است.

وی عنوان کرد:جلسات توجیهی و آموزشی و فرهنگی ویژه والدین و معلمان یکی از فعالیت هاست که 21 هزار نفر از معلمان در این جلسات شرکت کردند هم اندیشی مبلغین و مبلغات و برگزاری اردوی دانش آموزی و برنامه های فرهنگی و ورزشی و مسابقات که 30 هزار و 912 مورد است.

حجت الاسلام والمسلمین محمد حسن نبوی یادآور شد:ارزیابی خروجی فرهنگی کاری دشوار و سخت است اما در این ارزیابی ها مشخص شد111 هزار و 629 نفر افزایش نماز گزاران و حجاب و عفاف 64 هزار و 647 مورد افزایش و انتخاب مرجع تقلید 96 هزار نفر افزایش داشته ایم.

*رشد قابل قبول ورود دانش اموزان به حوزه علمیه 

وی تصریح کرد:در این یک سال تعداد ورود دانش آموزان به حوزه علمیه 4339 نفر و حافظین قرآن 8 هزار و 474 نفر و جذب دانش آموزان به مسجد 58 هزار و 982 و حل معضلات فرقه ای 3236 مورد و جذب و اصلاح دانش اموزان بزه کار 24 هزار و 253 مورد بوده است.

معاون تبلیغ و فرهنگی حوزه های علمیه خاطرنشان کرد:در آموزش مبلغین مدارس امین 4 هزار و 727 نفر در سال گذشته آموزش دیدند که این بخش از حساسیت ویژه ای برخوردار است و سالی یک بار باید آموزش ها را سپری کنند.

*دوره های آموزشی برای معلمان و مدیران

وی گفت:آموزش معلمان و مدیران 1582 نفر و آموزش تبلیغ دانش آموزی برای مبلغین 1590 نفر در مجموع 7 هزار و 899 نفر و نقد کتاب های جدید آموزش و پرورش طبق سنوات گذشته از دیگر فعالیت ها بوده است خوشبختانه غالب نقدها اعمال می شود و این بخش مورد توجه رهبری بوده است.

*تدوین سی عنوان کتاب گمگ آموزشی 

حجت الاسلام والمسلمین محمد حسن نبوی عنوان کرد:تدوین کتاب های درسی قرآن 10 میلیون نسخه و کتاب های درسی نهضت 145 هزار نسخه و کمک آموزشی 30 عنوان کتاب بوده که عمده موضوعات آن، انقلاب، ولایت ،حجاب ارزش های اخلاقی و دینی می باشد از دیگر فعالیت های معاونت در همکاری با آموزش و پرورش  کارتیمی بر روی سند تحول بنیادین می باشد. 

*سند تحول نقشه راه آموزش و پرورش

درادامه  این میزگرد رضا مددی، مشاور وزیر و دبیر ستاد اجرایی سند تحول نیز عنوان کرد:سند تحول نقشه راه آموزش و پرورش تا 1404 است و مسیر آموزش و پرورش بر اساس این سند بالادستی ترسیم شده است.

وی افزود:یکی از دستاوردهای مهم سند، مبانی نظری است امید است در این ارتباط علمای حوزه مبانی نظری سند تحول را مورد ارزیابی قرار دهند.

مددی تصریح کرد:در مبانی نظری فلسفه تربیت مبتنی بر آموزه های دینی ترسیم شده و در شورای عالی فرهنگی به تصویب رسیده است.

وی گفت:در رابطه با تربیت اسلامی کتاب های زیادی تدوین شده و هیچ یک مبنای عملکرد آموزش و پرورش رسمی نبوده است، حال انکه در این سند فلسفه تربیت اسلامی به صورت رسمی و عمومی ترسیم شده است .

*تدریس مبانی نظری سند تحو ل در دانشگاه فرهنگیان

مشاور وزیر اظهار کرد:اینکه چه نوع تعلیم و تربیتی از طریق مدارس دنبال می شود خطوط کلی  آن در مبانی سند تحول با پشتوانه علمی وجود دارد و به همین منظور در دانشگاه فرهنگیان مبانی نظری سند تحول بنیادین در دو ماده درسی تدریس می شود و این قابلیت وجود دارد در حوزه های دیگر نیز مورد بحث و تبادل نظر قرار گیرد.

مددی خاطرنشان کرد: در آموزش و پرورش برای اجرایی شدن سند تحول، برنامه مشخص و تدوین شده ای داریم ومجموعه ای مشتمل بر 132 راهکار ناظر بر محتوا ، برنامه درسی ، نیروی انسانی ، نظام پژوهش ، ارزشیابی ، فضا ، تجهیزات ،منابع درسی و راهبری و مدیریت در آموزش و پرورش  در نظر گرفته شده است است.

مددی با اشاره به قابلیت های این سند عنوان کرد: سند تحول  تکلیف کلی را برای اینکه چه مسیری را وزارت خانه و معاونتها  و بخش های آن طی کنند درشش بخش تحت عنوان  زیرنظام های سند تا 1404مشخص کرده است و بخش های مختلف باید به دنبال تحقق آن باشند.

*55برنامه برای  همکاری با حوزه 

مشاور وزیر آموزش و پرورش ادامه داد: سند تحول در مورد اولیا و مربیان نیز برنامه هایی را آورده است وهمکاری حوزه و آموزش و پرورش در 55 موضوع مشخص شده است و تعهدی که آموزش و پرورش برای ورود حوزه دارد نیز مشخص می باشد، امیدواریم این خطوط اصلی در سیاست و برنامه ریزی برای سالهای آینده تاثیر گذار باشد.

در این میزگرد همچنین معصومه ظهیری معاون فرهنگی و تبلیغی حوزه علمیه خواهران گفت:همکاریها از دیر باز به دلیل فصل مشترک تعلیم و تربیت در حوزه و آموزش و پرورش به عنوان نهاد مادر وجود داشته است و اختصاص به زمان حاضر ندارد.

*روند رو به رشد همکاریها در چارچوب قانون

وی افزود:همکاریهای حوزه و آموزش و پرورش درزمینه های مختلف تبلیغ چهره به چهره و جذب دانش آموزان ، متون و جذب مبلغان و مبلغات و امورمربوط به سبک زندگی وجود داشته است، اما مدون شدن ، قانونمند کردن و شکل دادن و ساماندهی امور با تاسیس ستاد همکاریها ،نشان از رو به کمال و پیشرفت بودن  همکاریها است.

*آموزش مهارت های زندگی به دختران دبیرستانی 

خانم ظهیری بیان کرد: آموزش مهارت های زندگی در پایه های دوازده به صورت پایلوت در برخی از استان ها توسط حوزه علمیه خواهران  در حال برگزاری است و متن آن به صورت کتاب و پی دی اف در حال اجراست، چنین متونی تحت عنوان سبک زندگی که مرتبط با آموزه های دینی است نیاز به بازنگری وتجدید نظر درمتون داردکه امید واریم با همکاری آموزش و پرورش و حوزه علمیه خواهران به مرحله ایده آل برسد و این کلاس ها در سراسر کشور ادامه یابد.

*اعزام بانوان طلبه نیازمند برنامه ریزی جدی تر

وی خاطرنشان کرد: در اعزام بانوان طلبه باید اهتمام بهتری در برنامه ریزیها داشته باشیم ،پیشنهاد می کنم برنامه ریزی محتوایی اعم از رعایت مباحث سنین ، مهارت های لازم و جلسات تخصصی با برنامه ریزی مصوب به صورت ابلاغ رسمی و بخش نامه دو امضایی بین مدارس در قالب زمانی ، متنی و موقعیتی مورد توجه باشد.

*شیوه های مکمل نیاز نسل جوان

معاون فرهنگی و تبلیغی حوزه علمیه خواهران اظهار کرد:بسته ها و پیوست های فرهنگی و دینی برای نسل جوان باید مورد توجه حوزه باشد، یعنی پژوهش ها و طرح های فرهنگی ناظر به  مهار آسیب های نوپدید، ارائه راهکار و نیز پاسخ به انبوه سئوالات متراکم در ذهن جوانان با تقویت فضاهای پاسخگوئی و شیوه های پاسخ باشد.

وی گفت:باید طرح ارائه مشاوره از دانش آموختگان حوزه مدون گردد،دراین صورت عرصه همکاریها  بیش از گذشته خواهد بود و دربررسی آسیب ها نقاط قوت را بررسی کنیم.

*یکصد هزار بانوی طلبه ظرفیتی بی بدیل

درادامه این میزگرد، همچنین فریده داوودی معاون آموزشی حوزه علمیه خواهران تصریح کرد:در سند چشم انداز حوزه خواهرن، اولین ماموریت، تربیت بانوان فرهیخته برای رفع نیازهای جوامع دینی و اسلامی و حوزه های علمیه است.

وی افزود: یکی از نیازهای جدی جامعه و نظام اسلامی تربیت نسل جوان و دانش آموزان بر اساس آموخته های اسلام است و حوزه در این بخش باید نقش خود را ایفا کنند .

خانم داوودی بیان کرد:حوزه های خواهران با داشتن 100 هزار دانش آموخته غیر از طلاب جامعه الزهرا و خراسان و دانش آموختگان نظام قبلی، ظرفیت خوبی است، اما با توجه به 14 میلیون نفر دانش آموز رقم کمی است، البته اگر خوب ساماندهی شود استفاده خوبی از این ظرفیت می شود.

*حضور طلاب نمایشی و حداقلی نباشد

وی گفت:حضور طلاب و روحانیون حضور نمایشی و حداقلی نباشدزیرا اکتفا به  نماز جماعت و ارائه سخنرانی در صبحگاه کافی نیست ،باید حضوری معنادار، موثر و مفید داشت و آن چه مهم است ورود اندیشمندانه و عالمانه به این عرصه است.

معاون آموزشی حوزه علمیه خواهران یادآور شد:در این طرح طلاب باید آموزش های لازم را دیده و با فضای دانش آموزی و اقتضائات و نیازهای  نسل در مقاطع سنی آشنا باشند و از مهارتهای لازم  برخوردار گردند. 

*رشته تبلیغ دانش آموزی در حوزه ایجاد شود 

وی گفت:حوزه باید در ارائه رشته های تعلیم و تربیت و تبلیغ ویژه دانش آموزان و مدیریت فرهنگی و آموزشی به طور جدی وارد شود در حوزه خواهران برخی از رشته ها طراحی شده و امید است اجرا شود، همچنین آموزش های کافی برای طلاب ارائه گردد و استفاده از ظرفیت حوزه به عنوان یک فرصت تلقی شود.

خانم داوودی خاطرنشان کرد:یکی دیگر از موضوعات مهم ،فرهنگ سازی در ایجاد دغدغه طلاب برای ورود به مدارس است این رویکرد صرفا در گرو مسائل مالی و مادی نیست و طلاب به عنوان یک وظیفه برای خود برنامه ریزی مستمر و هدف مندی دارند.

وی بیان کرد:در این باره می توان یک دوره فشرده معارف برای دانش آموزان طراحی و از فرصت های فراغت در دوره های مختلف استفاده کرد، همچنین استفاده از فضای حوزه در جذب مدارس معارف یکی از طرفیت های مهم است.

*هنوز راه نرفته باقی است

علیرضا کاظمی معاون پرورشی وزارت آموزش و پرورش، دیگر سخنران این میگرد بود.

 وی عنوان کرد:دررویکرد همکاریها چند گزاره روشن است، امروز مسیری که آموزش و پرورش حرکت می کند حرکت در تحقق سند تحول بنیادین است و همه ظرفیت ها در این مسیر حرکت می کند ،کارهای زیادی در آموزش و پررش انجام شده با این وجود هنوز راه نرفته باقی است و مشکلات زیادی داریم.

*درعرصه حجاب و عفافچالش های عدیده ای داریم 

وی بیان کرد:علی رغم تلاش های صورت گرفته برون دادها مطلوب ما نیست، مثلا عرصه حجاب و عفاف و پایبندی به ارزش های دینی انتظارات ما را برآورده نکرده و فاصله زیادی داریم و همچنان چالش های عدیده ای وجود دارد.

کاظمی اظهار کرد: بایدفکری اساسی کرد ،فقدان نگاه الویت دار به نظام تعلیم و تربیت و منابع انسانی در آموزش و پرورش یکی از آسیب هاست و تا زمانی که حرکتی جدی صورت نگیرد ،نمی توان کاری از پیش برد این ها نتیجه غفلت از آموزش و پرورش است.

*از همه ظرفیت ها حوزه علمیه استفاده می کنیم

وی گفت: آموزش و پرورش بنا دارد از همه ظرفیت ها به ویژه حوزه علمیه استفاده کند و هر آن چه لازم است از ظرفیت حوزه در بخش های رسمی و تبلیغی و برنامه ها بهره بگریم ،هر چند آمار و ارقام در ستاد همکاری هارو به رشد است اما باید اذعان نمود ظرفیت های موجود حوزه همچنان به لحاظ حجم پایین است.

*عرصه تاثیر گذاری حوزه در مدارس کم است

معاون پرورشی وزارت آموزش و پرورش تصریح کرد:عرصه تاثیر گذاری حوزه در مدارس کم است، مدارس طرح امین نسبت به مدارس بزرگ هنوز از رقم پایینی برخوردار است و نیاز به تغییر رویکردها در برنامه ریزی ،تولید و توانمندی منابع انسانی و به طور جدی در تولید محتوا و روش های تربیتی و توجه به حوزه و نوع مقاطعی که مد نظر ماست داریم.

وی گفت:از محدود یت های موجود در مدرسه فضای زمانی است که بزرگترین مانع برای فعالیت است و فرصت های کمی در اختیار مبلغان است، باید به مسیرهای دیگری فکر کنیم، طرح پیوند و حضور روحانیون در فضاهای ارودویی و محافل خانوادگی و کانونی از این رویکردها در جذب دانش آموز است ،نوع رویکرد در حوزه پرورشی و فرهنگی و برنامه های در سطح کلان آموزش و پرورش اهمیت زیادی دارد.

انتهای گزارش/